SAO- MÔN HƠI BỊ KHÓ NUỐT

1. NGÔI SAO LÀ GÌ
Ngôi sao là những qủa cầu khí phóng ra năng lượng tạo bởi những phản ứng hạt nhân trong lõi của nó. Hầu hết những ngôi sao đều có cấu tạo giống như là mặt trời, ngôi sao gần chúng ta nhất. Do các ngôi sao cách xa chúng ta qúa xa, nên với mắt thường chúng trông chỉ như một chấm sáng mờ thôi. Trong khắp thiên hà hiện nay, qúa trình hình thành, phát triển và hủy diệt của các ngôi sao vẫn xảy ra liên tục, việc nghiên cứu chúng giúp các nhà thiên văn có thể xây dựng một hình ảnh đầy đủ về việc chúng thay đổi như thế nào theo thời gian và từ đó hiểu hơn về qúa khứ & cũng có thể tiên đoán được tương lai của các ngôi sao và cả mặt trờI của chúng ta, cũng như của cả vũ trụ sẽ ra sao.

2. SỰ HÌNH THÀNH
Ngôi sao được tạo thành từ những đám mây bụi và khí khổng lồ trong không gian, gọi là tinh vân (nebula). Tinh vân có khuynh hướng co rút lại về tâm do tác động của chính trọng lực của nó, tạo thành một cái Phôi sao - Protostar (hình thái đầu tiên của sao). Cuối cùng, khi nhiệt độ và tỷ trọng của lượng khí ở tâm của phôi sao dần tăng cao, các phản ứng hạt nhân bắt đầu hình thành. Phôi sao chuyển trạng thái và bắt đầu trở thành một ngôi sao thực sự như ta thấy hay còn gọI là Sao Mới, nó tự tạo ra nhiệt năng & ánh sáng cho bản thân. Lúc đó ngôi sao mới được xem là thực sự bắt đầu quá trình tồn tại của nó (Main sequence star). Việc tồn tại ở trạng thái này lâu như thế nào, và cái gì sẽ xảy ra kế tiếp với ngôi sao là tuỳ thuộc hoàn toàn vào khối lượng của nó.

Sao lớn (Massive star)
Một ngôi sao mới thực nào có khối lượng lớn hơn 10 lần khối lượng mặt trời thường phải trải qua quá trình sau trước khi có một kết thúc đặc biệt.
Đầu tiên, nó tự phồng lên thành một khối đỏ rực có kích thước siêu khổng lồ và phát ra ánh sáng (Red Supergiant), với lớp vỏ bền ngoài thì mát dần và dãn ra liên tục. Cuối cùng nhân của nó sụp đổ tạo nên một vụ nổ vĩ đại, trạng thái lúc này gọi là trạng thái siêu tân tinh (Supernova) hay sao mớI hình thành. Vài tuần sau, siêu tân tinh sẽ phát sáng với độ sáng như là cả một thiên hà.
Trong khi lớp ngoài của ngôi sao tung rắc khắp trong không gian thì số phận của lõi một lần nữa lại phụ thuộc vào khối lượng của nó. Lõi nào có khối lượng thấp sẽ bị ép thành một ngôi sao có đường kính nhỏ, và có cấu tạo đặc, gọi là Sao Nơ-tron (Neutron star). Nếu khối lượng lõi lớn bằng 2 lần khối lượng của mặt trời thì trọng lực của nó sẽ nén nó mạnh hơn nữa, hình thành nên lỗ đen (Black hole)

Sao nhỏ (Small star)
Sao nào có khối lượng cỡ như mặt trời thì sẽ trải qua một qúa trình "lặng lẽ" hơn sao lớn. Nó cũng tự phồng lên thành một khối đỏ rực và khổng lồ nhưng có kích thước nhỏ hơn (Red Giant). Sau đó nó đánh mất dần lớp vỏ ngoài đi, phần mất đi đó tạo nên một lớp vỏ khí cho nó, ta gọi trang thái của ngôi sao lúc này là một tinh vân hành tinh (Planetary Nebula). Còn lõi nó bị lộ ra, chuyển thành một khối cầu nóng có màu trắng gọi là Sao lùn trắng (White Draft) vớI tỷ trọng cực lớn. Bạn hãy hình dung vớI một vật có kích thước cỡ hạt đậu vàng trên Sao lùn trắng có thể nặng đến khoảng 1000kg. Và khối cầu này sẽ nguội và nhạt dần đi trong hàng tỉ năm sau (giai đoạn lúc này nó được gọI là Cooling White Draft). Và khi ngừng phát ra ánh sáng, nó sẽ trở thành một khối cầu đen (Black Draft). Ngôi sao nhỏ có khối lượng tối thiểu bằng 1/10 khối lượng của mặt trời có thể tồn tại khoảng 100 tỉ năm hoặc hơn nữa. trong khi hầu hết sao khổng lồ tự cháy hết chỉ sau vài triệu năm. Mặt trời hình thành từ khoảng 5000 triệu năm trước, và đến giờ nó chỉ mới "sống" hết có nửa đời của nó.

3. GIA ĐÌNH SAO
Những ngôi sao xem vậy chứ không hề đơn giản, chúng thường xuất hiện trong một nhóm gồm 2 hay 3 sao, đôi khi là vô số sao và độ sáng của chúng có thể thay đổi theo một chu kỳ...


Sao đôi, và sao hỗn hợp (Double and Multiple Stars)
Khi quan sát sao bằng ống nhòm hoặc viễn vọng kính, bạn sẽ thấy rất nhiều ngôi sao thường có "bạn đồng hành" với chúng (dĩ nhiên cũng là một ngôi sao rồi). Đôi khi có thể ngôi sao đồng hành kia chẳng có một mối liên hệ gì về vị trí gì cả (xem ảnh), ta gọi chúng là sao đôi thị giác (Optical Double Stars).

Sau đây ockhoan xin giới thiệu vài chm2 sao mà các bạn thường dùng để xác định hướng ^^

Viết tắt And
Sở hữu cách Andromedae
Hình tượng Andromeda, Cô gái bị xiềng xích
Xích kinh 1 h
Xích vĩ +40°
Diện tích 722 độ vuông
đứng thứ 19
Số lượng sao < 3m 3
Sao sáng nhất Alpheratz (α And) (2,07 m)
Mưa sao băng Andromedids
(Bielids)

Giáp với
các chòm sao Anh Tiên
Tiên Hậu
Hát Hổ
Phi Mã
Song Ngư
Tam Giác

Quan sát được giữa các vĩ độ +90° và −40°
Quan sát tốt nhất trong tháng 11

Viết tắt UMa
Sở hữu cách Ursae Majoris
Hình tượng con gấu lớn
Xích kinh 10,7 h
Xích vĩ 55,38°
Diện tích 1280 độ vuông
đứng thứ 3
Số lượng sao < 3m 6
Sao sáng nhất ε UMa (Alioth) (1,7 m)
Mưa sao băng Alpha Ursa Majorids
Leonids-Ursids

Giáp với
các chòm sao Thiên Long ,Lộc Báo ,Thiên Miêu ,Tiểu Sư ,Sư Tử ,Hậu Phát ,Lạp Khuyển, Mục Phu

Quan sát được giữa các vĩ độ +90° và −30°
Quan sát tốt nhất trong tháng 4
Viết tắt Aqr
Sở hữu cách Aquarii
Hình tượng bảo bình
Xích kinh 23 h
Xích vĩ -15°
Diện tích 980 độ vuông
đứng thứ 10
Số lượng sao < 3m 2
Sao sáng nhất Sadalsuud (β Aqr) (2,9 m)
Mưa sao băng Aquarids tháng ba
Eta Aquarids (5 tháng 5)
Tau Aquarids (28 tháng 6)
Delta Aquarids nam (28 tháng 7)
Iota Aquarids nam (4 tháng
Delta Aquarids bắc (8 tháng
Iota Aquarids bắc (20 tháng
Kappa Aquarids (20 tháng 9)

Giáp với
các chòm sao Song Ngư
Anh Tiên
Tiểu Mã
Hải Đồn
Thiên Ưng
Ma Kiết
Nam Ngư
Ngọc Phu
Kình Ngư

Quan sát được giữa các vĩ độ +65° và −90°
Quan sát tốt nhất trong tháng 10

Tiểu Hùng Tinh

Viết tắt UMi
Sở hữu cách Ursae Minoris
Hình tượng con gấu nhỏ
Xích kinh 15 h
Xích vĩ 75°
Diện tích 256 độ vuông
đứng thứ 56
Số lượng sao < 3m 2
Sao sáng nhất Sao Bắc Cực (2,02 m)
Mưa sao băng Ursids

Giáp với
các chòm sao Thiên Long
Lộc Báo
Tiên Vương

Quan sát được giữa các vĩ độ +90° và −10°
Quan sát tốt nhất trong tháng 6

Tức Đồng Tinh

Viết tắt Ant
Sở hữu cách Antliae
Hình tượng Cái bơm
Xích kinh 10 h
Xích vĩ −30°
Diện tích 239 độ vuông
đứng thứ 62
Số lượng sao < 3m 0
Sao sáng nhất α Ant (4,25 m)
Mưa sao băng không

Giáp với
các chòm sao Trường Xà
La Bàn
Thuyền Phàm
Bán Nhân Mã

Quan sát được giữa các vĩ độ +45° và −90°
Quan sát tốt nhất trong tháng 4

wởn thì ockhoan post lên tiếp.....giờ làm biếng wá àh....

Sao nhìu chòm vậy. Bà con típ tục post nghen!

zậy là ít đó !.....pàkon post nhìu nhìu lên nha....cho ockhoan học hỏi ^^